Trẻ thế nào được coi là dậy thì sớm? - Vinmec
Trẻ thế nào được coi là dậy thì sớm?
Nguồn: Vinmec
Dậy thì là giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trẻ, đánh dấu sự chuyển mình từ trẻ em sang tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, quá trình này có thể xảy ra sớm hơn so với độ tuổi trung bình, khiến nhiều bậc phụ huynh lo lắng và không biết phải xử lý như thế nào. Vậy, trẻ thế nào được coi là dậy thì sớm? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1. Khái niệm về dậy thì sớm
Dậy thì sớm là khi cơ thể của trẻ bắt đầu có những dấu hiệu của sự trưởng thành về mặt sinh lý (như sự phát triển của các cơ quan sinh dục, sự phát triển của tuyến vú, sự thay đổi giọng nói…) trước độ tuổi thông thường. Thông thường, giai đoạn dậy thì ở trẻ gái bắt đầu từ 8-13 tuổi và ở trẻ trai từ 9-14 tuổi. Tuy nhiên, khi những dấu hiệu này xuất hiện trước độ tuổi này, có thể xem là dậy thì sớm.
2. Dấu hiệu nhận biết trẻ dậy thì sớm
Trẻ gái:
- Sự phát triển ngực là một trong những dấu hiệu đầu tiên. Nếu trẻ gái có sự phát triển ngực trước 8 tuổi, đây có thể là dấu hiệu của dậy thì sớm.
- Tăng trưởng chiều cao nhanh chóng, có thể đi kèm với việc xuất hiện kinh nguyệt trước 9 tuổi.
- Sự phát triển lông mu và nách xuất hiện quá sớm.
- Thay đổi tính cách, tâm lý khó lường, trẻ có thể trở nên dễ cáu giận, thay đổi cảm xúc thất thường.
Trẻ trai:
- Sự phát triển tinh hoàn và dương vật trước 9 tuổi.
- Tăng trưởng cơ thể nhanh chóng, sự phát triển giọng nói trầm xuống sớm hơn bình thường.
- Lông nách, lông mu và lông mặt xuất hiện trước độ tuổi trung bình.
3. Nguyên nhân gây dậy thì sớm
Có nhiều nguyên nhân gây ra dậy thì sớm, có thể là do các yếu tố di truyền, môi trường sống, hay các vấn đề về sức khỏe. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
Di truyền: Một số trẻ có thể có xu hướng dậy thì sớm do yếu tố di truyền từ gia đình. Nếu mẹ hoặc chị em gái có kinh nguyệt sớm, khả năng con gái cũng sẽ dậy thì sớm cao hơn.
Các vấn đề về nội tiết tố: Rối loạn nội tiết có thể gây dậy thì sớm. Một số bệnh lý liên quan đến tuyến giáp, tuyến yên hay tuyến thượng thận có thể làm thay đổi mức độ hormone trong cơ thể trẻ, dẫn đến sự phát triển sinh lý sớm.
Tình trạng béo phì: Trẻ em béo phì có nguy cơ dậy thì sớm cao hơn so với trẻ em có cân nặng bình thường. Chế độ ăn uống không lành mạnh và lối sống ít vận động có thể làm gia tăng khả năng này.
Môi trường sống: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trẻ em sống trong môi trường có nhiều căng thẳng, thiếu sự chăm sóc và giáo dục hợp lý cũng có thể gặp phải tình trạng dậy thì sớm.
4. Dậy thì sớm có ảnh hưởng như thế nào đến trẻ?
Dậy thì sớm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất và tâm lý của trẻ. Cụ thể, dậy thì sớm có thể dẫn đến những hệ quả sau:
Ảnh hưởng đến chiều cao: Mặc dù trẻ sẽ tăng trưởng chiều cao nhanh chóng trong giai đoạn đầu của dậy thì, nhưng nếu dậy thì xảy ra quá sớm, xương sẽ nhanh chóng trưởng thành và đóng lại, dẫn đến chiều cao của trẻ không đạt mức tối đa.
Rối loạn tâm lý: Trẻ dậy thì sớm có thể gặp phải sự thay đổi tâm lý tiêu cực. Chúng có thể cảm thấy lạ lẫm và khó khăn khi phải đối diện với sự thay đổi về cơ thể. Điều này dễ dẫn đến lo âu, trầm cảm hoặc sự thiếu tự tin.
Vấn đề sức khỏe lâu dài: Trẻ dậy thì sớm có thể có nguy cơ cao mắc phải các vấn đề sức khỏe khác như tiểu đường, tim mạch, hoặc các bệnh liên quan đến sự thay đổi hormone.
5. Cách xử lý khi trẻ dậy thì sớm
Khi phát hiện dấu hiệu dậy thì sớm ở trẻ, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và kiểm tra kỹ lưỡng. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp trẻ kiểm soát tốt sự phát triển của mình.
Bác sĩ có thể yêu cầu làm một số xét nghiệm, như đo nồng độ hormone, siêu âm hoặc MRI để xác định nguyên nhân và tìm ra phương pháp điều trị phù hợp. Trong một số trường hợp, trẻ sẽ được chỉ định sử dụng thuốc điều trị để ngừng hoặc trì hoãn quá trình dậy thì, giúp cơ thể trẻ phát triển một cách đồng đều và khỏe mạnh hơn.
6. Phòng ngừa dậy thì sớm
Dậy thì sớm không phải lúc nào cũng có thể phòng ngừa được, nhưng việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ từ nhỏ là một yếu tố quan trọng. Các bậc phụ huynh có thể thực hiện những điều sau đây để giúp trẻ phát triển khỏe mạnh:
- Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là các vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển.
- Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất để duy trì cân nặng hợp lý và phát triển xương khớp khỏe mạnh.
- Cung cấp cho trẻ một môi trường sống ổn định và an toàn, tránh xa các yếu tố căng thẳng, giúp trẻ phát triển về mặt tinh thần.
5/5 (1 votes)